Record keeping for small businesses - Turkish
Küçük işletmeler için kayıt tutma işlemi
GİRİŞ
Bir küçük işletme sahibi olmanız size birçok ödül ve yarar sağlayabilir. İşlemleriniz ve vergi faturalarınızla ilgili kayıtları düzgün tutmanız, nakit akışınızı iyi yönetmenize ve doğru ticari kararlar almanıza yardımcı olur. Ayrıca vergi yükümlülüklerinizi yerine getirmenizi kolaylaştırarak gelecekte zamandan ve paradan tasarruf etmeniz için de uygun ortam yaratır.
Kayıtların düzenli tutulması
İşletmenizle ilgili işlem kayıtlarını düzenli bir şekilde tutmanızın bir dizi nedeni bulunmaktadır. İşletmenizle ilgili düzenli kayıt tutmanız aşağıda belirtilen yararları sağlar:
- vergi yükümlülüklerinizi yerine getirmenizi kolaylaştırır
- işlerinizin gidişini değerlendirmenize yardımcı olur
- işinizle ilgili doğru kararlar almanıza yardımcı olur, ve
- yasal olarak zorunludur – iş kayıtlarınızı en az beş yıl süreyle kağıt üzerinde ya da elektronik olarak saklamanız gerekir. Bu kayıtlar İngilizce ya da kolayca tercüme edilebilecek bir formda bulunmalıdır.
Vergi kayıtlarını doğru şekilde tutmamanız durumunda, para cezası alabilirsiniz. Küçük işletmelerin başarısızlığa uğramasının ana nedenlerinde biri de kayıtların doğru ve düzenli tutulmamasıdır.
Öneri
Kayıtları güncelleştirmek için her hafta zaman ayırın. Vergi beyannamesinin hazırlanma zamanı geldiğinde, tüm bilgilerin hazır olması nedeniyle evrak düzenleme işlerinden bunalmazsınız. Böylece; evrak işleri yapmak yerine, işletmeden daha fazla kazanç elde etmeye odaklanmak için zaman ayrilmasına olanak sağlanmış olunur.
Tutmanız gereken iş kayıtları
Gelir vergisi kayıtları
Faaliyet bildiriminizi ve yıllık gelir beyannamenizi hazırlamanız ve diğer vergi yükümlülüklerinizi yerine getirmeniz için, tüm satışlarınızın (gelirinizin) ve harcamalarınızın kaydını tutmanız gerekir. Bu yıl sonu kayıtlarını ve banka kayitlarını da içerir.
Bu kayıtlar aşağıda belirtilenleri içermektedir:
Gelir ve satış kayıtları
Tüm satış makbuz kayıtları – söz gelimi, vergi faturaları dahil tüm faturalar, makbuz defterleri, yazar kasa satış şeritleri, nakit satış makbuzları.
Gider ya da satın alma kayıtları
Nakit satın alma makbuzları dahil tüm işletme giderlerinin kayıtları. Bu kayıtlar arasında, vergi makbuzları dahil tüm makbuzlar, çek koçanları, kredi kartı makbuzları ve küçük nakit harcamalarınızı kaydettiğiniz günlüğünüz. Satın aldığınız herhangi bir malın kişisel kullanımını içeren kayıtlar.
‘Yıl sonu’ kayıtları
Alacaklılar (borçlandığınız kişi ya da kuruluşlar), ya da borçlular (size borcu olan kişi ya da kuruluşlar) listesi ve mal varlıklarınızın değer düşüşünü hesaplama işlem tablosu (bu ayrıca ‘aşınan varlıklar’ olarak da bilinir), envanter (stock take) kayıtları ve kıymet artış vergisi kayıtları bu kayıtların arasında yer alır.
Banka kayıtları
Banka hesap özetleri, borç belgeleri ve banka depozit defterleri gibi bankadan aldığınız belgeler.
Tutmanız gereken diğer kayıtlar
Genel kayıtların yanısıra, vergi yükümlülüklerinize ve masraf türlerinize dayanan diğer tür kayıtları da tutmanız gerekebilir.
Tutmanız gereken diğer tür kayıtlar aşağıda belirtilmektedir:
Mal ve Hizmetler Vergisi (GST) kayıtları
Tutmanız gereken belli başlı GST kayıtları, mal sağlayıcı kuruluşların vergi faturalarıdır. Unutmayın, GST’den alacak talebinde bulunmak için vergi faturası göstermeniz gerekmektedir. GST amaçlı bir ayarlama, karar ya da hesaplamaların kaydedildiği diğer herhangi bir belgeyi de saklamalısınız.
GST ile ilgili daha fazla bilgi edinmek için, ato.gov.au/gst adresli websitesine girin.
End of further informationÇalışanların ve yüklenicilerin kayıtları
İşletmenizde çalışan personel ya da yüklenicilerin bulunması durumunda aşağıda belirtilen hususları içeren kayıtları tutmanız gerekir:
- vergi dosya numarası (TFN) beyan formları ya da vergi kesintisi beyan formları
- çalışanlarınıza yaptığınız maaşlar, ödenekler ve diğer ödemeleri içeren kayıtlar
- emeklilik fonu yükümlülüklerinizi yerine getirdiğinizi gösteren kayıtlar ve ödeme kayıtlarınız dahil emeklilik kayıtları
- sağladığınız yan ödemelerin (FBT) kayıtları
- yükleniciler ile yapılan kontratların birer kopyaları
Bir işveren olarak yükümlü bulunduğunuz hususlarla ilgili daha fazla bilgi edinmek için, ato.gov.au/employers adresli websitesine gidin.
End of further informationYakıt vergi faturaları
İşletmeniz için yakıt vergi kredisi talebinde bulunmayı düşünmeniz durumunda, aşağıda belirtilen kayıtları tutmanız gerekir:
- yakıt alım makbuz kayıtları
- yakıtı iş amacıyla kullandığınızı gösteren kayıtlar
- kredi taleplerini hesaplarken doğru oranları uygulamanız.
Ayrıca, işletmenizin yakıt vergi kredisine hak kazandırıcı faaliyetlerde bulunduğunu gösteren kayıtları da tutmanız gerekir.
Bir mali yıl içinde 300 dolar ya da daha az miktarda yakıt vergi kredisi isteminde bulunmanız durumunda, yakıt alımları ile ilgili kayıtları tutmak zorunda değilsiniz.
Yakıt vergi kredisi ile ilgili daha fazla bilgi edinmek için ato.gov.au/fuelschemes adresli websitesini ziyaret edin.
End of further informationKayıt tutmayı değerlendirme aracı
İşletmenizi yönetirken, yukarıda bir liste halinde sunulan kayıtlara ek olarak farklı kayıtlar da bulunabilir. İşletmenizle ilgili ne tür kayıtları tutmanız gerektiğine yardımcı olmak üzere ATO ’nun websitesinde bulunan ‘kayıt tutmayı değerlendirme aracı’ bölümünden yararlanın.
İş kayıtlarınızı en az beş yıl süreyle kağıt üzerinde ya da elektronik olarak saklamanız yasal olarak zorunludur. Bu kayıtlar İngilizce ya da kolayca tercüme edilebilecek bir formda bulunmalıdır.
Kayıt tutmayı değerlendirme aracı’nı bilgisayarınızdan indirmek için ato.gov.au/recordkeeping adresli websitesine gidin.
End of further informationÖneri
Kayıtları elektronik olarak ve ATO’nun uygun gördüğü muhasebe yazılım programlarından birini kullanarak tutunuz. Başlangıçta düzenin kurulması biraz zaman alabilir ancak geliri ve kârı otomatik olarak hesaplaması gibi avantajları var.
Unutmayın – kayıt tutma yazılım programının ücretini, işletme vergi indirimi olarak verginizden düşebilirsiniz.
Yardım alma
Ücretsiz yardım ziyaretleri
Vergi yükümlülüklerinize uyum sağlamanızı olabildiğince kolaylaştırmak amacıyla, ATO size bir yardım ziyareti düzenleyebilir. Bu ziyaretler gizlidir ve iş yerinizde ya da tercih ettiğiniz başka bir yerde vergi görevlileri tarafından uygulanır. Vergi görevlisi herhangi bir vergi sorununuzu detayli bir şekilde ele alır ve sizi ilgilendiren belirli vergi bilgilerini görüşebilir.
Ziyaret yarım saat ya da tüm gün sürebilir - Bu süre tamamen nelere gereksinim duyduğunuza bağlıdır.
Ziyaret sırasında bizimle paylaştığınız tüm bilgiler ATO’da çalışan diğer görevliler dahil hiç kimseye açıklanmaz.
Bir ziyaret düzenlemek için:
- çalışma saatleri içinde 13 28 66 numaralı telefonu arayın
- çevrimiçinde randevu almak için ato.gov.au/assistancevisit adresli websitesine girin
End of further informationBir vergi acentası ya da BAS acentası kullanabilir miyim?
Vergi yükümlülükleriniz konusunda size yardımcı olması için kayıtlı bir vergi ya da BAS acentası kullanmak isteyebilirsiniz.
Kayıtlı bir vergi ya da BAS acentası seçmeniz önemlidir. Kullanacağınız kayıtlı bir acenta vergi konularında nitelikli ve deneyimlidir ve ancak kayıtlı bir acenta sizden yasal olarak ücret isteyebilir.
Acentanızın kayıtlı olup olmadığını anlamak için tpb.gov.auExternal Link websitesine girerek ‘Tax Practitioners Board’s agent register’ (Vergi Görevlileri Kurulu’nun acenta cetveli) bölümüne bakabilir ya da 1300 362 829 numaralı telefonu arayabilirsiniz.
End of further informationÖneri
Kayıtlı bir vergi acentesi kullananıyorsanız unutmayın bu acentelere verilecek tüm kayıtlarınızı hazırlamış olmanız gerekmektedir. Bu yöntemle hakkınız olan işletme vergi indiriminizi talep etmenize yardımcı olacaklardır.
Daha fazla bilgi
Daha fazla bilgi edinmek için:
- aşağıda belirtilen adreslerdeki websitelerimizi ziyaret edin:
- ato.gov.au/business
- ato.gov.au/recordkeeping
- ato.gov.au/otherlanguages - vergi ve emeklilik fonu konusunda 25 dilde bilgi verir. Ayrıca, Avustralya’nın vergi sistemi ile ilgili bilmeniz gereken hususları açıklayan ‘Your Business and Tax’ (İşletmeniz ve Vergi).videosunu izleyebilir ya da bilgisayarınıza indirebilirsiniz. Bu video İngilizce dahil 6 dilde mevcuttur.
- çevrimiçinde sağlanan ve aşağıda belirtilen broşürleri okuyun (İngilizce)
- Küçük işletmeler için kayıt tutma (NAT 3029)
- Küçük işletmeler için temel vergi bilgileri (NAT 1908)
- Küçük işletmeler için GST (NAT 3014)
- Vergi faturaları ve faturalar nasıl hazırlanır (NAT 11675)
- bize telefon edin ATO işletme vergisi bilgi hattını 13 28 66 numaralı telefondan Pazartesi - Cuma Doğu Standart Saati (EST) 08.00 – 18.00 arasında arayın
- halka açık ofislerimizden birini ziyaret edin
- vergi danışmanınızla görüşün
İngilizce’yi yeterince konuşamamanız ve ATO’nun yardımına gerek duymanız durumunda, 13 14 50 numaralı telefondan Yazılı ve Sözlü çevirmenlik Servisi'ni (TIS) arayın.
Sağır ya da işitme ve konuşma özürlü olmanız durumunda, Ulusal Röle Servisi (NRS) kanalıyla bizi arayın:
- TTY kullanıcıları, 13 36 77 numaralı telefonu arayarak gerek duyduğunuz ATO numarasını isteyin
- Konuş ve Dinle (konuşmadan konuşmaya röle servisi) kullanıcıları, 1300 555 727 numaralı telefonu arayarak gerek duyduğunuz ATO numarasını isteyin.
- İnternet röle kullanıcıları; relayservice.com.auExternal Link adresli websitesinden NRS'e bağlanın ve gerek duyduğunuz ATO numarasını isteyin.