တၢ်ခိတၢ်သွဲလၢအီးစတြ့လယါအပူၤ-တၢ်လၢနက လိၣ်သ့ၣ်ညါ

ဖဲနမ့ၢ်ပှၤလၢတသ့ၣ်ညါအီးစတြ့လယါအဂ့ၢ်အါအါမ့တမ့ၢ်အဲးကလံးကျိာ်တမ့ၢ်နနီၢ်ကစၢ်အကျိာ်ဘၣ်အခါန့ၣ်တၢ်ကွဲးဖှိၣ်တခါအံၤကမၤစၢၤစံးဆၢတၢ်သံကွၢ်တနီၤလၢအကအိၣ်ဒီးနၤဘၣ်ဃးတၢ်ခိတၢ်သွဲလၢအီးစတြ့လယါအပူၤန့ၣ်လီၤ. လံာ်တၢ်ထုးထီၣ်ရၤလီၤတခါအံၤဘၣ်တဘၣ်ကအိၣ်စ့ၢ်ကီး၀ဲဒၣ်လၢန ကျိာ်လၢနဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤအ ပူၤန့ၣ်လီၤ.

နထုးန့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတခါအံၤအလံာ်ကွဲးဒိတဘ့ၣ်လၢလံာ်လဲၢ်အက့ၢ်အဂီၤသ့၀ဲလီၤ– တၢ်ခိတၢ်သွဲလၢအီးစတြ့ လယါအပူၤ- တၢ်လၢနကလိၣ်သ့ၣ်ညါ (PDF, 421KB)This link will download a file

လၢတၢ်နဲၣ်ကျဲတခါအံၤအပူၤ-

• ဘၣ်မနုၤအဃိပဟ့ၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲလဲၣ်
• တချုးနစးထီၣ်မၤတၢ်
• ဖဲနမၤတၢ်အခါ
• နခိသွဲအတၢ်ဟ့ၣ်ကဒါ
• တၢ်မၤပှဲၤဒီးတၢ်တီၣ်ထီၣ်နတၢ်ခိသွဲအတၢ်ဟဲက့ၤကဒါ
• ဒီသဒၢနတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ

ဘၣ်မနုၤအဃိပဟ့ၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲလဲၣ်

ဒ်ပှၤအီးစတြ့လယါဖိတဖၣ်အသိး,ပသူၣ်မုာ်သးခုလၢတၢ်မၤန့ၢ်သူ၀ဲဒၣ်တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အသနူလၢအဂ့ၤ,တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အကံၢ်အစီအိၣ်ဒီးပှၤတ၀ၢသူသကိးတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲအါမံၤအါကလုာ်တခါ(အဒိ-ဖီကရၢၢ်ဒီးတၢ် လိာ်ကွဲအပျီတဖၣ်)လၢအဘၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲအီၤခီဖျိတၢ်ခိတၢ်သွဲအတၢ်ထၢဖှိၣ်န့ၣ်လီၤ.

အီးစတြ့လယါအတၢ်ခိတၢ်သွဲအ၀ဲၤဒၢး (ATO)ထၢဖှိၣ်၀ဲဒၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲသ့ၣ်တဖၣ်အံၤလၢအီးစတြ့လယါအပဒိၣ်အဂီၢ်လၢတၢ်ကဟ့ၣ်တၢ်မၤစၢၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤလၢအပာ်ဃုာ်-

• တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အတၢ်ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်
• တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့
• တၢ်ဒီသဒၢထံကီၢ်
• သိလ့ၣ်အကျဲဒီးလ့ၣ်မ့ၣ်အူအကျဲတဖၣ်
• တၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးအဂီၢ်တၢ်ဟ့ၣ်ဘူးလဲ,တၢ်တတၢၣ်တနါအတၢ်မၤစၢၤဒီးပ့ၣ်စ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

တချုးနစးထီၣ်တၢ်မၤအခါ

လၢတၢ်နီၤဖးတခါအံၤအပူၤ-

• တၢ်ပျဲလၢတၢ်ကဖံးမၤတၢ်လၢအီးစတြ့လယါအပူၤ
• မၤန့ၢ်တၢ်ခိတၢ်သွဲအလံာ်တြံာ်အနီၢ်ဂံၢ်
• အီးစတြ့လယါမုၢ်၀ဲၤအတၢ်ဖံးတၢ်မၤအနီၢ်ဂံၢ် (ABN) န့ၣ်မ့ၢ်၀ဲဒၣ်လၢမုၢ်၀ဲၤအဂီၢ်လီၤ

တၢ်ပျဲလၢတၢ်ကဖံးမၤတၢ်လၢအီးစတြ့လယါအပူၤ

တချုးနစးထီၣ်ဖံးမၤတၢ်လၢအီးစတြ့လယါအပူၤနကဘၣ်မၤန့ၢ်တၢ်ပျဲလၢ Department of Home Affairs ဖဲနမ့မ့ၢ်ပှၤအိၣ်ဒီးလီၢ်အိၣ်လီၢ်ဆိးခွဲးယာ်လၢအဘၣ်ဃးဒီးထံကီၢ်အဂၤအခါန့ၣ်လီၤ. Home Affairs ဟ့ၣ်နၤဒီး တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢအဘျုးအိၣ်လၢအပာ်ဃုာ်မ့ၢ်ဘံၣ်စၣ်ဖဲလဲၣ်တခါပျဲနၤလၢနကဖံးမၤတၢ်လၢအီးစတြ့လယါအပူၤလဲၣ်န့ၣ်သ့လီၤ.

လၢခံတပတီၢ်-

• HomeExternal Link Affairs (ဘျးလိာ်အသးဒီးပှာ်ယဲၤဘျးစဲသန့လၢအအိၣ်လၢတၢ်ချၢတဖၣ်)

မၤန့ၢ် tax file number (တၢ်ခိတၢ်သွဲအလံာ်တြံာ်အနီၢ်ဂံၢ်)

န tax file number (TFN) န့ၣ်မ့ၢ်၀ဲဒၣ်နနီၢ်တဂၤနီၢ်ဂံၢ်ဘၣ်ထွဲဘၣ်ဃးန့ၣ်လီၤ. တၢ်န့ၣ် မ့ၢ်အကဲတၢ်အကလီလၢ တၢ်ကမၤန့ၢ် TFN န့ၣ်လီၤ.

နကြၢးမၤန့ၢ် TFN တချုးနစးထီၣ်တၢ်မၤ,မ့တမ့ၢ်စးထီၣ်မၤ တယံာ်တမီၢ်အလီၢ်ခံ, မ့တမ့ၢ်ဘၣ်ဒ်န့ၣ်ဒီးနကဘၣ် ဟ့ၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲအါအါန့ၣ်လီၤ. ပထုးထီၣ်ဟ့ၣ် TFNs ဆူပှၤတဂၤစုာ်စုာ်,မုၢ်၀ဲၤတဖၣ်ဒီးတၢ်ကရၢကရိလၢအ ဂၤတဖၣ်လၢတၢ်ကထံၣ်န့ၢ်အမ့ၢ်မတၤလဲၣ်ဒီးတၢ်မၤနီၣ်မၤဃါအတၢ်ပညိၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ.

မ့ၢ်နကပတံထီၣ် TFN ဒ်လဲၣ်န့ၣ်ဒိးသန့ၤထီၣ်လၢနတၢ်အိၣ်သးအဖီခိၣ်လီၤ.

ဖဲနမၤပှဲၤနလံာ်ပတံထီၣ်အခါ,နကလိၣ်ဘၣ်လံာ်တီလံာ်မီတဖၣ်လၢအအုၣ်သးလၢနမ့ၢ်မတၤတဂၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ကကွၢ်သမံသမိး၀ဲဒၣ်TFN အလံာ်ပတံထီၣ်န့ၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်ယံာ်ထီၣ်ဘး ၂၈ သီအဂီၢ်သ့၀ဲဒၣ်ဒီးတၢ်က ဆှၢန့ၢ်နၤဒီး TFN ဆူနတၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးအလီၢ်သ့၀ဲဒၣ်လီၤ.

ဖဲနမ့ၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်န TFN iန့ၣ်တၢ်အံၤအကါဒိၣ်၀ဲဒၣ်လၢတၢ်ကပာ်အီၤပူၤပူၤဖျဲးဖျဲးဒီးတဘၣ်ပျဲပှၤအဂၤသူအီၤတဂ့ၤ.

လၢခံတပတီၢ်-

• မ့ၢ်တၢ်ကပတံထီၣ် TFN ဒ်လဲၣ်
• ဒီသဒၢ၀ဲဒၣ်နတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ

Australian business number (ABN) (အီးစတြ့လယါမုၢ်၀ဲၤ အနီၢ်ဂံၢ်) န့ၣ်မ့ၢ်၀ဲဒၣ်လၢမုၢ်၀ဲၤအတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂီၢ်လီၤ

ပှၤကိးဂၤဒဲးအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်မ့တမ့ၢ်လိၣ်ဘၣ်အီးစတြ့လယါအမုၢ်၀ဲၤအနီၢ်ဂံၢ် (ABN) လၢတၢ်ကဖံးမၤတၢ် လၢအီးစတြ့လယါအပူၤန့ၣ်ဘၣ်. တၢ်အိၣ်ဒီး ABN အခီပညီန့ၣ်မ့ၢ်၀ဲန-

• ဒုးလဲၤနနီၢ်ကစၢ်အမုၢ်၀ဲၤ
• ကဘၣ်ဟ့ၣ်နကစၢ်အတၢ်ခိတၢ်သွဲဆူပအိၣ်
• နကလိၣ်ဟ့ၣ်နကစၢ်အစူပၢၣ်
• ဖဲနမ့ၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအခါဘၣ်တဘၣ်တၢ်အုၣ်ကီၤတအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

ကွၢ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီး-

• Australian Business Register (ABR) (အီးစတြ့လယါမုၢ်၀ဲၤအတၢ်ဆဲးလီၤမံၤ)
  (ဘျးလိာ်အသးဒီးပှာ်ယဲၤဘျးစဲသန့လၢအအိၣ်လၢတၢ်ချၢတဖၣ်)

ဖဲနစးထီၣ်မၤတၢ်အခါ

လၢတၢ်နီၤဖးတခါအံၤအပူၤ

• မၤပှဲၤ tax file number အတၢ်ပာ်ဖျါ
• တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲ
• စူပၢၣ်အဲနူ၀့ရှၢၣ်

မၤပှဲၤ tax file number အတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်

ဖဲနစးထီၣ်မၤတၢ်အခါနတၢ်မၤကစၢ်ကမၢနမၤပှဲၤလီၤ Tax file number declaration (တၢ်ခိတၢ်သွဲအ လံာ်တြံာ် အနီၢ်ဂံၢ်အတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်) လၢတၢ်ကတဲဘၣ်အ၀ဲသ့ၣ်ဒီး TFN ဒီးနနီၢ်တဂၤအတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤန့ၣ်လီၤ.

အ၀ဲသ့ၣ်သူ၀ဲဒၣ်တၢ်ပာ်ဖျါတခါအံၤလၢတၢ်ကဒွးမ့ၢ်နကလိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်အခိအသွဲထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. နအိၣ်ဒီးတၢ်ဆၢ ကတီၢ် ၂၈ သီလၢတၢ်ကမၤပှဲၤတၢ်ပာ်ဖျါဒီးဟ့ၣ်လီၤ ဘၣ်အီၤဆူနတၢ်မၤကစၢ်အအိၣ်တက့ၢ်. ဖဲနမ့ၢ်တမၤအီၤ အခါ, အ၀ဲသ့ၣ်ကဘၣ်ဟံးန့ၢ်တၢ်ခိတၢ်သွဲလၢနလါလဲအပူၤလၢတၢ်ဃ့အယူာ်အအါကတၢၢ်တခါအပူၤန့ၣ်လီၤ.

ဖဲနမ့မ့ၢ်ပှၤအီးစတြ့လယါအလီၢ်အိၣ်လီၢ်ဆိးဖိတဂၤလၢကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲတဂၤန့ၣ်,နဃ့ထီၣ်ကျိၤကွာ်တခါလၢတလိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲဖဲနမၤပှဲၤ၀ဲဒၣ်နတၢ်ပာ်ဖျါအခါန့ၣ်သ့လီၤ. တၢ်အံၤအခီပညီမ့ၢ်၀ဲဒၣ်နကိးနံၣ် ဒဲးတၢ်ဟဲ နုာ်လၢစ့ $18,200 အဂီၢ်န့ၣ်တၢ်တဃ့အီၤဒီးတၢ်ခိတၢ်သွဲဘၣ်.

ညီနုၢ်န့ၣ်နဃ့ထီၣ်ကျိၤကွာ်တခါလၢတလိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲသ့ထဲဒၣ်လၢတၢ်မၤကစၢ်တဂၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲနမ့ၢ် အိၣ်ဒီးတၢ်မၤကစၢ်လၢအအါန့ၢ်တဂၤအခါနကြၢးဃ့ထီၣ်ကျိၤကွာ်တခါလၢတလိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲလၢနတၢ်မၤကစၢ်လၢအဟ့ၣ်လါလဲမ့တမ့ၢ်တနံၣ်တဘျီစ့တၢ်ဟဲနုာ်အအါကတၢၢ်တဂၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ.

ကွၢ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီး-

• တၢ်ဃ့ထီၣ်ကျိၤကွာ်တခါလၢတလိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲ
• Tax file number တၢ်ပာ်ဖျါ

တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲ

ဖဲနတၢ်မၤကစၢ်ဟ့ၣ်နၤဒီးနတနံၣ်တဘျီတၢ်ဟဲနုာ်မ့တမ့ၢ်လါလဲန့ၣ်အ၀ဲသ့ၣ်ဟံးန့ၢ်တၢ်ခိတၢ်သွဲဒီးဆှၢဃီၤဆူပအိၣ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်ပာ်ဖျါနတၢ်မၤအနၣ်ရံၣ်ဒီးဘူးလဲကဒုးနဲၣ်၀ဲဒၣ်မ့ၢ်နဟ့ၣ်ဘၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲကျိၣ်စ့ အနံၣ်တနံၣ်ကတၢၢ်အခါနတၢ်ဟဲနုာ်အတၢ်ပာ်ဖျါမတ့မ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်ဘူးလဲအတၢ်ပာ်ဖျါကဒုးနဲၣ်၀ဲဒၣ်နကျိၣ်စ့တၢ်ဟဲနုာ်ခဲလၢာ်လၢအအိၣ်ဟဲလၢနတၢ်မၤကစၢ်အအိၣ်ဒီးမ့ၢ်အ၀ဲသ့ၣ်ဟံးန့ၢ်တၢ်ခိတၢ်သွဲဆံးအါလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. နစ့တၢ်ဟဲနုာ်အတၢ်ပာ်ဖျါန့ၣ်အိၣ်၀ဲဒၣ်လၢ ATO online services ခီဖျိ myGov န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ခိတၢ်သွဲလၢနဟ့ၣ်အီၤအနီၢ်ဂံၢ်နီၢ်ဒွးန့ၣ်ဒိးသန့ၤထီၣ်လၢ-

• နတၢ်ခိတၢ်သွဲအအိၣ်အလီၢ်န့ၣ်လီၤ
• မ့ၢ်နဒိးန့ၢ်စ့တၢ်ဟဲနုာ်ထဲလဲၣ်
• မ့ၢ်နအိၣ်ဒီး တၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢအအါန့ၢ်တခါဧါ
• မ့ၢ်နအိၣ်ဒီး tax file number (TFN) တခါဧါ– တၢ်အံၤမ့ၢ်နီၢ်တဂၤစုာ်စုာ်နီၢ်ဂံၢ်ဘၣ်ထွဲတခါ,လၢနကဘၣ်တဲဘၣ်နတၢ်မၤကစၢ်ဖဲနစးထီၣ်မၤတၢ်ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ.

တၢ်မၤကစၢ်တနီၤဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးလၢတၢ်ကဟ့ၣ်ဘူးလဲလၢစ့နီၢ်နီၢ်ခီဖျိစ့တၢးတဆီန့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမၤ၀ဲဒၣ်သ့, တၢ်ပျဲအီၤဒီးအ၀ဲသ့ၣ်ကဘၣ်မၤဒံး၀ဲဒၣ်-

• ထုးန့ၢ်တၢ်ခိတၢ်သွဲလၢနစ့လၢအ၀ဲသ့ၣ်ဟ့ၣ်နၤအကျါ
• ဟ့ၣ်နၤဒီးလံာ်ဒုးနဲၣ်နတၢ်မၤအနၣ်ရံၣ်ဒီးအလဲလၢအပာ်ဖျါမ့ၢ်အ၀ဲသ့ၣ်ထုးန့ၢ်ကွံာ်တၢ်ခိတၢ်သွဲထဲလဲၣ်
• ဟ့ၣ်စူပၢၣ်အတၢ်ထၢနုာ်လီၤမၤပှဲၤလၢနလီၢ်(ဖဲနမ့ၢ်ကြၢးဘၣ်၀ဲဒၣ်လၢစူပၢၣ်အဂီၢ်အခါန့ၣ်လီၤ.)

ဖဲနမ့ၢ်စးထီၣ်မၤတၢ်တချုးနအိၣ်ဒီး TFN န့ၣ်နအိၣ်ဒီးတၢ်ဆၢကတီၢ် ၂၈ သီလၢနကမၤန့ၢ်အီၤတခါဒီး ဟ့ၣ်လီၤအီၤ ဆူနတၢ် မၤကစၢ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲနမ့ၢ်တမၤအီၤအခါ,နတၢ်မၤကစၢ်ကဘၣ်ဟံးန့ၢ်တၢ်ခိတၢ်သွဲလၢနဘူး လဲအကျါ လၢအနီၢ်ဂံၢ်အယူာ်လၢအအါတခါန့ၣ်လီၤ.

ကွၢ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီး-

• နီၢ်တဂၤစုာ်စုာ်တၢ်ဟဲနုာ်တၢ်ခိတၢ်သွဲအယူာ်တဖၣ်

စူပၢၣ်အဲနူ၀့ရှၢၣ်

စူပၢၣ်အဲနူ၀့ရှၢၣ်(စူပၢၣ်)န့ၣ်မ့ၢ်စ့လၢတၢ်ပာ်န့ၢ်ဃာ်ဖဲနမၤတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢနတၢ်ကဟ့ၣ်လီၤနၤဖဲလၢနအိၣ်ဘှံးလၢတၢ်မၤအခါန့ၣ်လီၤ. ဖဲစးထီၣ်တၢ်မၤအသီတခါအခါ,တၢ်အံၤအကါဒိၣ်၀ဲဒၣ်လၢနဂီၢ်လၢတၢ်ကနၢ်ပၢၢ်မ့ၢ်နစူပၢၣ်အံၤမၤတၢ်ဒီးတၢ်ကသ့ၣ်ညါနခွဲးနယာ်တဖၣ်ဒီးနတၢ်ကြၢးဘၣ်တုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

စူပၢၣ်အစ့န့ၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ထၢနုာ်လီၤအါထီၣ်ဃုာ်ဒီးနလါလဲန့ၣ်လီၤ. ဖဲနမ့ၢ်ကြၢးဘၣ်၀ဲဒၣ်လၢစူပၢၣ်အဂီၢ်အခါ, နတၢ် မၤ ကစၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ်စၢၤနစူပၢၣ်ဆူစူပၢၣ်အကျိၣ်စ့စရီတခါအပူၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤအါဒၣ်တၢ်တက့ၢ်ဃု ထၢအစူပၢၣ် အစ့ပာ်ကီၤလၢတၢ်ထၢနုာ်လီၤမၤပှဲၤစၢၤစ့လၢအပူၤန့ၣ်သ့လီၤ.

တၢ်အံၤအကါဒိၣ်၀ဲဒၣ်လၢနသမံသမိးနစူပၢၣ်ခဲအံၤခဲအံၤလၢတၢ်ကမၤလီၤတံၢ်တၢ်ဟ့ၣ်ထၢနုာ်လီၤစူပၢၣ်လၢနစူပၢၣ်အစရီအပူၤန့ၣ်ဘၣ်၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.

ကွၢ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီး-

• တၢ်စးထီၣ်နစူပၢၣ်
• မၤသ့ၣ်ညါသးဒီးနစူပၢၣ်အတၢ်အိၣ်သး

နခိသွဲအတၢ်ဟဲက့ၤကဒါ

တၢ်နီၤဖးတခါအံၤအပူၤ-

• မ့ၢ်မတၤကလိၣ်ကတဲာ်ကတီၤကဒါတၢ်ခိတၢ်သွဲအတၢ်ဟဲက့ၤကဒါလဲၣ်
• တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢနလိၣ်ဘၣ်လၢနကတီၣ်ထီၣ်တၢ်အဂီၢ်
• တၢ်ပာ်ဃာ်တၢ်မၤနီၣ်မၤဃါ

နကလိၣ်ကတဲာ်ကတီၤပာ်သးလၢတၢ်ခိတၢ်သွဲအတၢ်ဟဲက့ၤကဒါအဂီၢ်လီၤ.

ဖဲပှၤတဂၤစုာ်စုာ်အသိးနကဘၣ်တီၣ်ထီၣ်ကဒါတၢ်ခိတၢ်သွဲအတၢ်ဟဲက့ၤကဒါဖဲ-

• တၢ်ဟံးန့ၢ်ခိသွဲလၢနလါလဲအပူၤဖဲခိသွဲအနံၣ်(၁သီယူၤလံတုၤ၃၀သီလါယူၤန့ၣ်လီၤ)
• စ့တၢ်ဟဲနုာ်လၢတၢ်ဃ့အီၤဒီးအခိအသွဲသ့(ပာ်ဃုာ်အီးစတြ့လယါပဒိၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်ဘူးလဲတနီၤ)န့ၣ်မ့ၢ်စ့လၢအလဲၤတလၢကွံာ်တၢ်ပာ်ပနီၣ်တနီၤလၢပှၤလီၢ်အိၣ်လီၢ်ဆိးဖိတဖၣ်အဂီၢ်
• နမ့ၢ်ပှၤလၢထံကီၢ်အဂၤဒီးမၤန့ၢ်စ့ $1 မ့တမ့ၢ်အါန့ၢ်အန့ၣ်လၢအီးစတြ့လယါအပူၤဖဲတၢ်ခိတၢ်သွဲအ နံၣ်အက တီၢ်(တပာ်ဃုာ်တၢ်ဟဲနုာ်လၢပှၤလၢတမ့ၢ်ပှၤလီၢ်အိၣ်လီၢ်ဆိးအဂီၢ်တၢ်ဟံးန့ၢ်ပာ်တၢ်ခိတၢ်သွဲန့ၣ်လီၤ.)
• နကဟးထီၣ်လၢအီးစတြ့လယါအပူၤလီၤစိၤမ့တမ့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်အါန့ၢ်တၢ်ခိတၢ်သွဲအနံၣ်တနံၣ်န့ၣ်လီၤ.

ပသူ၀ဲဒၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢနခိသွဲအတၢ်ဟဲက့ၤကဒါ,အဒိဒ်သိးနတၢ်ဟဲနုာ်ဒီးခိသွဲအနီၢ်ဂံၢ်နီၢ်ဒွးလၢနဟ့ၣ်ဘၣ်လံ, လၢတၢ်ကဒွးမ့ၢ်န ကဘၣ်ဟ့ၣ်အါထီၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲမ့တမ့ၢ်မ့ၢ်နကဒိးန့ၢ်ဘၣ်ကဒါစ့(တၢ်ဟ့ၣ်ကဒါခိသွဲ)ဧါအဂီၢ်လီၤ.

ကွၢ်စ့ၢ်ကီး-

• ဒွးကွၢ်မ့ၢ်နကလိၣ်တီၣ်ထီၣ်ခိသွဲအတၢ်ဟဲက့ၤကဒါ
• ပဒိၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်ဘူးလဲတဖၣ်

တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢနကလိၣ်ဘၣ်လၢတၢ်ကတီၣ်ထီၣ်တၢ်

လၢတၢ်ကတီၣ်ထီၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲအတၢ်ဟဲက့ၤကဒါအဂီၢ်, နကလိၣ်သ့ၣ်ညါ

• လၢနတၢ်ဖံးတၢ်မၤတၢ်အဖီခိၣ်စ့တၢ်ဟဲနုာ်လၢနဒိးန့ၢ်အီၤအိၣ်ထဲလဲၣ်(ပာ်ဃုာ်စ့တၢ်ဟ့ၣ်တခါလၢ်လၢ်),စ့အထိးနါလၢစ့တၢးအပူၤမ့တမ့ၢ်တၢ်ဘျၢလီၤစ့တဖၣ်
• တၢ်ထုးန့ၢ်ဃာ်ခိသွဲလၢနတၢ်ဟဲနုာ်အကျါန့ၣ်ထဲလဲၣ်(မ့ၢ်နတၢ်ကမၤကစၢ်ဟံးန့ၢ်စ့လၢနလါလဲအပူၤဒီးဆှၢဃီၤဆူပအိၣ်န့ၣ်ထဲလဲၣ်)
• ဘၣ်ဃးတၢ်ထုးစှၤလီၤတခါလၢ်လၢ်ဒီးတၢ်ခိတၢ်သွဲအတၢ်မၤစှၤလီၤလၢနဃ့ထီၣ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ထုးစှၤလီၤန့ၣ်မ့ၢ်တၢ်အပှ့ၤကလံၤလၢနဃ့ထီၣ်လၢတၢ်ကထုးစှၤလီၤန့ၢ်နၤနတၢ်ခိတၢ်သွဲအဂီၢ်န့ၣ်သ့လီၤ. တၢ်ထုးစှၤလီၤအါဒၣ်တၢ်တက့ၢ်န့ၣ်ဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်ဖံးတၢ်မၤအတၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ်စ့တခါလၢနသူတ့ၢ်အီၤလၢတၢ်တမံၤမံၤလၢအကမၤစၢၤနၤလၢနကမၤန့ၢ်နစ့တၢ်ဟဲနုာ်အဂီၢ်လီၤ. နကဘၣ်သ့ဒုးနဲၣ်၀ဲဒၣ်လၢ-

• တၢ်သူတၢ်စွဲတဖၣ်အံၤဘၣ်ထွဲလိာ်အသးလိၤလိၤဒီးနကျိၣ်စ့တၢ်ဟဲနုာ်
• တၢ်သူတၢ်စွဲအံၤအန့ဆၢၣ်ဒၣ်၀ဲန့ၣ်ကဘၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢအဘၣ်ဃးဒီးပှၤကမျၢၢ်အတၢ်မၤ
• နအိၣ်ဒီးတၢ်မၤနီၣ်မၤဃါတခါလၢအဒုးနဲၣ်နတၢ်သူတၢ်စွဲတဖၣ်(အဒိဒ်သိးလံာ်ဖှီတဲာ်တူၢ်လိာ်စ့န့ၣ်လီၤ.)

နတၢ်မၤကစၢ်ကလိၣ်ဟ့ၣ်နၤဒီးစ့တၢ်ဟဲနုာ်အတၢ်ပာ်ဖျါတခါမ့တမ့ၢ် တၢ်ဟ့ၣ်ဘူးလဲအတၢ်ကွဲးဖှိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤဒုးနဲၣ်၀ဲဒၣ်နစ့တၢ်ဟဲနုာ်အိၣ်ထဲလဲၣ်ဒီးမ့ၢ်နဟ့ၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ.

အပတီၢ်ဆူညါတဖၣ်-

• စ့တၢ်ဟဲနုာ်လၢနကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်အီၤ
• တၢ်ထုးန့ၢ်တၢ်လၢနဃ့ထီၣ်ကဒါအီၤသ့တဖၣ်
• တၢ်မၤန့ၢ်သူနစ့တၢ်ဟဲနုာ်အတၢ်ပာ်ဖျါမ့တမ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်ဘူးလဲအတၢ်ကွဲးဖှိၣ်

တၢ်ပာ်ဃာ်တၢ်မၤနီၣ်မၤဃါ

ဖဲနတီၣ်ထီၣ်ခိသွဲအတၢ်ဟဲက့ၤကဒါအခါ, ပကွၢ်ဒီးဒွး၀ဲဒၣ်မ့ၢ်နဟ့ၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲအနီၢ်ဂံၢ်နီၢ်ဒွးလၢအဘၣ်ဧါန့ၣ်လီၤ. ပကဒုးသ့ၣ်ညါနၤဒီးတၢ်အစၢခီဖျိတၢ်ဆှၢန့ၢ်နၤဒီးတၢ်ဒုးသ့ၣ်ညါတခါလၢပတၢ်သမံသမိးကွၢ်က့ၤတၢ်အဂီၢ်တဘ့ၣ်လီၤ.

နကဘၣ်ပာ်ဃုာ်တၢ်မၤနီၣ်မၤဃါတဖၣ်,လၢအဒိမ့ၢ်တၢ်ဒ်သိးလံာ်တူၢ်လိာ်စ့တဖၣ်လၢတၢ်ထုးစှၤလီၤတခါလၢ်လၢ်လၢနကဃ့ထီၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. နကလိၣ်ပာ်ဃာ်တၢ်မၤနီၣ်မၤဃါသ့ၣ်တဖၣ်အံၤလၢအစှၤကတၢၢ်ယဲၢ်နံၣ် အဂီၢ်စး ထီၣ်မုၢ်နံၤလၢနတီၣ်ထီၣ်နတၢ်ခိတၢ်သွဲအတၢ်ဟဲက့ၤကဒါန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်ပကဃ့ထီၣ်နၤလၢနကဒုး နဲၣ်တၢ် မၤနီၣ်မၤဃါသ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ.

myDeductions မ့ၢ်ကျိၤကွာ်အညီတဘိလၢတၢ်ကပာ်နတၢ်သူတၢ်စွဲဒီးနတၢ်ဟဲနုာ်အတၢ် မၤနီၣ်မၤဃါတဖၣ် လၢတၢ်လီၢ်တခါဃီန့ၣ်လီၤ. ထုးန့ၢ်ပာ်လီၤ ATO app လၢနပီးလီချုးစိၤအပူၤဒီးဃုထၢ myDeductions အပနီၣ်တက့ၢ်.

ကွၢ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီး

• တၢ်မၤနီၣ်မၤဃါလၢနလိၣ်ပာ်ဃာ်
• myDeductions

မၤပှဲၤဒီးတီၣ်ထီၣ်နတၢ်ခိတၢ်သွဲအတၢ်ဟဲက့ၤကဒါ

လၢတၢ်နီၤဖးတခါအံၤအပူၤ-

• မ့ၢ်တၢ်ကတီၣ်အီၤလၢအခါဖဲလဲၣ်
• တီၣ်ထီၣ်အီၤလၢလီပှာ်ယဲၤအဖီခိၣ်ခီဖျိ myTax
• တီၣ်ထီၣ်ခီဖျိတၢ်သူတၢ်ခိတၢ်သွဲအခၢၣ်စးလၢအသြီနုာ်လီၤဃာ်အမံၤဒီးပဒိၣ်
• တၢ်မၤစၢၤဒီးတၢ်ဆီၣ်ထွဲလၢတၢ်ကတီၣ်ထီၣ်တၢ်

မ့ၢ်တၢ်တီၣ်ထီၣ်အခါဖဲလဲၣ်

နတီၣ်ထီၣ်အီၤလၢလီပှာ်ယဲၤအဖီခိၣ်ခီဖျိတၢ်သူ၀ဲဒၣ် myTax, တၢ်ခိတၢ်သွဲအခၢၣ်စးလၢအသြီနုာ်လီၤဃာ်အမံၤဒီး ပဒိၣ်မ့တမ့ၢ်မၤပှဲၤခိသွဲတၢ်ဟဲက့ၤကဒါအလံာ်တဘ့ၣ်န့ၣ်သ့လီၤ. နခိသွဲအတၢ်ဟဲက့ၤကဒါကျၢၢ်ဘၢနတနံၣ်အဂီၢ်တၢ်ဟဲနုာ်စးထီၣ်လါယူၤလံ ၁ သီတုၤ လါယူၤ ၃၀ သီန့ၣ်လီၤ. နခိသွဲအတၢ်ဟဲက့ၤကဒါကဘၣ်တၢ်တီၣ်ထီၣ်အီၤမ့တမ့ၢ်နကဘၣ်မၤသကိးတၢ်ဒီးတၢ်ခိတၢ်သွဲအခၢၣ်စးတဂၤတချုး ၃၁ အီးကထိဘၢၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲနမ့ၢ်တီၣ်ထီၣ်အီၤလၢလီအပှာ်ယဲၤအဖီခိၣ်ဃုာ်ဒီး myTax မ့တမ့ၢ်သူတၢ်ခိတၢ်သွဲအခၢၣ်စးတဂၤအခါ, ပမၤပှဲၤ ဃာ်လံနတၢ်ခိတၢ်သွဲအတၢ်ဟဲက့ၤကဒါဃုာ်ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢအအိၣ်ပာ်လံဒီးပှၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဒိန့ၣ်, တၢ်ဖံးတၢ်မၤအတၢ်ဟဲနုာ်ဒီးစ့တၢးအထိးနါန့ၣ်လီၤ. လၢပှၤအါဒၣ်တၢ်တက့ၢ်အဂီၢ်, တၢ်အံၤကအိၣ် ပာ်လံလၢ အဂီၢ်ဖဲလါယူၤလံအလၢာ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ခိး၀ဲဒၣ်ပှၤလၢတၢ်ကမၤပှဲၤဃာ်နတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤန့ၣ် မၤညီလီၤတၢ် လၢနခိ သွဲတၢ်ဟဲက့ၤကဒါအဂီၢ်ဒီးဘၣ်ဒိၣ်၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.

ပကမၤပှဲၤဃာ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢပဒိးန့ၢ်အီၤတဖၣ်,မ့ၢ်ဒ်သိးနကလိၣ်သမံသမိးတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလီၤတံၢ်တဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်၀ဲဒၣ်ဒီးထၢနုာ်လီၤအါထီၣ်တၢ်လၢအတအိၣ်ဘၣ်တဖၣ်တခါလၢ်လၢ်န့ၣ်လီၤ.

ကွၢ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီး-

• မ့ၢ်တၢ်ကတီၣ်ထီၣ်နတၢ်ခိတၢ်သွဲအတၢ်ဟဲက့ၤကဒါဒ်လဲၣ်

တီၣ်ထီၣ်ခီဖျိတၢ်သူလီအပှာ်ယဲၤအဖီခိၣ် myTax

နတီၣ်ထီၣ်နခိသွဲတၢ်ဟဲက့ၤကဒါလၢလီအပှာ်ယဲၤအဖီခိၣ်ခီဖျိတၢ်သူ myTax န့ၣ်သ့လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ်ကျဲအချ့, အညီ,အပူၤဖျဲးဒီးဘံၣ်ဘၢတဘိလၢတၢ်ကတီၣ်ထီၣ်တၢ်လၢလီပှာ်ယဲၤအဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ.

လၢတၢ်ကသူ၀ဲဒၣ် myTax, အခီၣ်ထံးန့ၣ်နကဘၣ်မၤကဲထီၣ် myGov အစရီတခါ,ဒီးဘျးစဲအီၤဒီးနစရီ ATO online services. ပဟ့ၣ်ကူၣ်၀ဲဒၣ်လၢနဘျးစဲအီၤတချုးခိသွဲအဆၢကတီၢ်(၁ သီလါယူၤလံ) လၢတၢ်ကမၤ လီၤတံၢ်နဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆဲးကျိးဆဲး ကျၢခဲ လၢာ်ဒီးတၢ်စဲၤခံလၢတၢ်ကတီၣ်ထီၣ်နခိသွဲတၢ်ဟဲက့ၤကဒါ အဂီၢ်န့ၣ်တအိၣ်ဘၣ်.

တဘျီဖဲနမ့ၢ်ဘျးစဲအီၤဒီးန ATO online services, နမၤန့ၢ်သူ myTax လၢတၢ်ကတီၣ်ထီၣ်န တၢ်ခိတၢ်သွဲအတၢ် ဟဲက့ၤကဒါန့ၣ်သ့လီၤ.

ဆူညါတပတီၢ်-

• တၢ်တီၣ်ထီၣ်နခိသွဲအတၢ်ဟဲက့ၤကဒါအခီၣ်ထံးတဘျီ
• မၤကဲထီၣ် myGov အစရီတခါဒီးဘျးစဲအီၤဒီး ATO တက့ၢ်

တီၣ်ထီၣ်အီၤခီဖျိတၢ်သူခိသွဲအခၢၣ်စးလၢအသြီနုာ်ဃာ်မံၤဒီးပဒိၣ်န့ၣ်တက့ၢ်

နသူ၀ဲဒၣ်ခိသွဲအခၢၣ်စးလၢအသြီနုာ်လီၤဃာ်မံၤဒီးပဒိၣ်တဂၤလၢတၢ်ကကတဲာ်တီၤဒီးတီၣ်ထီၣ်နခိသွဲအတၢ်ဟဲက့ၤကဒါအဂီၢ်တက့ၢ်. နကလိၣ်ဆဲးကျိးအ၀ဲသ့ၣ်တချုးအီးကထိဘၢၣ် ၃၁ သီန့ၣ်လီၤ.

ဆူညါတပတီၢ်-

• တီၣ်ထီၣ်အီၤဃုာ်ဒီးခိသွဲအခၢၣ်စးလၢအသြီနုာ်လီၤအမံၤဒီးပဒိၣ်တဂၤ

တၢ်မၤစၢၤဒီးတၢ်ဆီၣ်ထွဲလၢတၢ်ကတီၣ်ထီၣ်အဂီၢ်

ဖဲခိသွဲအကတီၢ်နမၤန့ၢ်တၢ်မၤစၢၤလၢအကလီဃုာ်ဒီးနခိသွဲအဂီၢ်သ့လီၤ. ပ Tax Help အတၢ်မၤစၢၤန့ၣ်မ့ၢ်၀ဲဒၣ် လၢပှၤလၢအအိၣ်ဒီးစ့တၢ်ဟဲနုာ်လၢအမ့ၢ် တနံၣ်န့ၣ် $60,000 မ့တမ့ၢ်စှၤန့ၢ်အန့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ). ဖဲနမ့ၢ်လိၣ် တၢ်မၤစၢၤလၢတၢ်ကမၤပှဲၤလီၤနခိသွဲအတၢ်ဟဲက့ၤကဒါအခါ, ပပှၤမုာ်သးမၤကလီတၢ်လၢအန့ၢ် ဘၣ် တၢ်သိၣ်လိ တဖၣ် ဘၣ်တဘၣ်မၤစၢၤနၤကသ့လီၤ. အ၀ဲသ့ၣ်ဟ့ၣ်၀ဲဒၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢအပှ့ၤတအိၣ်ဒီးပာ်တၢ်လၢ တၢ် ခူသူၣ် လၢတၢ်ကမၤစၢၤပှၤလၢအကမၤပှဲၤအ၀ဲသ့ၣ်အခိသွဲလၢလီပှာ်ယဲၤအဖီခိၣ်ခီဖျိတၢ်သူ myTax န့ၣ်လီၤ.

Tax Help န့ၣ်အိၣ်၀ဲဒၣ်လၢ၀့ၢ်ခိၣ်ခဲလၢာ်ဒီးတၢ်လီၢ်အါဒံအါခါ လၢအအိၣ်လၢအီးစတြ့လယါအပူၤစးထီၣ် ယူၤလံ တုၤ အီးကထိဘၢၣ်တနံၣ်စုာ်စုာ်န့ၣ်လီၤ.

ဆူညါတပတီၢ်-

• Tax Help အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ

ဒီသဒၢနတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ

တၢ်အံၤအကါဒိၣ်၀ဲဒၣ်လၢနကဒီသဒၢနနီၢ်တဂၤအတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤန့ၣ်လီၤ.

န TFN န့ၣ်ကမ့ၢ်တၢ်လၢနကသူအီၤနသးသမူဒီတစိၤအဂီၢ်, အဃိပာ်အီၤပူၤပူၤဖျဲးဖျဲးတက့ၢ်. နပာ်ဃာ် TFN တမံၤဃီဖဲနမ့ၢ်ဆီတလဲနမံၤ,နတၢ် အိၣ်တၢ် ဆိးလီၢ်ကျဲ, ဆီတလဲတၢ်မၤတဖၣ်, သုးသးဆူကီၢ်စဲၣ်အဂၤမ့တမ့ၢ် လဲၤဆူထံကီၢ်အဂၤအခါဒၣ်လဲာ်န့ၣ်တက့ၢ်.

တဘၣ်ပျဲပှၤနီတဂၤသူ၀ဲဒၣ်န TFN, ဖဲနမ့ၢ်ကဲနတံၤသကိးတဖၣ်မ့တမ့ၢ်ဘူးတံၢ်တဖၣ်အခါဒၣ်လဲာ်န့ၣ်တဂ့ၤ. တၢ်ပျဲပှၤတဂၤကသူအီၤ,တၢ်ဟ့ၣ်ကွံာ်မ့တမ့ၢ်ဆါကွံာ်အီၤန့ၣ်မ့ၢ်တၢ်မၤကမၣ်သဲစးကွီၢ်မ့ၣ်လီၤ.

ထဲဒၣ်ဟ့ၣ်ဘၣ်န TFN ဆူ-

• ပအိၣ်လၢတၢ်ကတဲသကိးနခိသွဲအတၢ်ဟဲက့ၤကဒါအဂီၢ်တက့ၢ်
• နတၢ်မၤကစၢ်ဖဲနစးထီၣ်မၤတၢ်,သနာ်က့တဘၣ်ထၢနုာ်လီၤအီၤလၢတၢ်ဖံးတၢ်မၤအလံာ်ပတံထီၣ်အပူၤတဂ့ၤ
• နစ့တၢးမ့တမ့ၢ်ကျိၣ်စ့အတၢ်ကရၢကရိလၢအဂၤတဖၣ်
• Services Australia
• နခိသွဲခၢၣ်စးလၢအသြီနုာ်ဃာ်မံၤဒီးပဒိၣ်
• နစူပၢၣ်အဲနူ၀့ရှၢၣ်(စူပၢၣ်)အစ့ပာ်ကီၤ
• ပှၤလၢအဟ့ၣ်နၤဒီးတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အပတီၢ်လၢအထီမ့တမ့ၢ်ဖၠၣ်စိမိၤလၢတၢ်ကမၤန့ၢ်သူကၠိဖိအစ့ဒုးလိၢ်လၢအမ့ၢ်တၢ်ဒ်သိး Higher Education Loan Program (HELP).

ဖဲနမ့ၢ်ဆိကမိၣ်လၢန TFN အံၤဟါမၢ်, တၢ်ဟုၣ်န့ၢ်အီၤမ့တမ့ၢ်တၢ်သူကမၣ်အီၤန့ၣ်, ပာ်ဖျါထီၣ်အီၤဆူပအိၣ် တဘျီဃီတက့ၢ်.

မၤလီၤတံၢ်နပာ်ဃာ်နနီၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤလီၤတံၢ်တဖၣ်ဘံၣ်ဘံၣ်ဘၢဘၢလၢတၢ်ကမၤစၢၤဒီသဒၢက့ၢ်ပနီၣ်ဂ့ၢ်၀ီကွီၢ်မ့ၣ်တက့ၢ်. က့ၢ်ပနီၣ်ဂ့ၢ်၀ီအကွီၢ်မ့ၣ်တဖၣ်ကဲထီၣ်ဖဲပှၤတဂၤအက့ၢ်ပနီၣ်လီၤတံၢ်တဖၣ်တၢ်သူအီၤလၢတၢ်ကမၤ၀ဲဒၣ်ကွီၢ်မ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်တက့ၢ်-

• တဘၣ်နီၤဟ့ၣ်န myGov မ့တမ့ၢ်လီအပှာ်ယဲၤအဖီခိၣ်နီၢ်ဂံၢ်ခူသူၣ်လၢအဂၤတဖၣ်ဒီးပှၤနီတဂၤတဂ့ၤ-တုၤဒၣ် လဲာ်နတၢ်ခိတၢ်သွဲဂ့ၢ်၀ီအခၢၣ်စး(ဖဲနမ့ၢ်သူအီၤအခါ)တလိၣ်ဘၣ်တၢ်အံၤဘၣ်
• တဘၣ်ထၢနုာ်လီၤန TFN, တၢ်ခူသူၣ်နီၢ်ဂံၢ်တဖၣ်မ့တမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢအမၤဘၣ်ဒိတၢ်သ့ညီညီ တဖၣ် လၢအံမ့လ်အပူၤတဂ့ၤ.

တၢ်ကူၣ်တရံးလီန့ၢ်တၢ်အအံမ့လ်တဖၣ်,ဖဲးစ်တဖၣ်, လီတၢ်ကစီၣ်အဖုၣ်တဖၣ်ဒီးလီတဲစိတၢ်ကိးတဖၣ်န့ၣ်အိၣ်ဖျါဒ်တၢ်လၢအလီၤဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဒိၣ်န့ၣ်လီၤ. ပလီၢ်ပ ဒီနသးဒီးဖဲနမ့ၢ်တသ့ၣ်ညါတၢ်ဆဲးကျိးတခါအံၤမ့ၢ်မတၤလဲၣ်အိၣ်ဟဲဖဲလဲၣ်ဘၣ်ဒီးဆဲးကျိးဘၣ်ပှၤ မ့တမ့ၢ်လဲၤ အိၣ် သကိးမၤလီၤတံၢ်မ့တမ့ၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ကူၣ်တရံးလီန့ၢ်တၢ်တခါ.

ကွၢ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီး-

• မ့ၢ်တၢ်ကဒီသဒၢနသးဒ်လဲၣ်
• တၢ်ကူၣ်တရံးလီန့ၢ်တၢ်အတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်တဖၣ်
• က့ၢ်ပနီၣ်ဂ့ၢ်၀ီကွီၢ်မ့ၣ်
• ScamwatchExternal Link (ဘျးလိာ်အသးဒီးပှာ်ယဲၤဘျးစဲသန့လၢအအိၣ်လၢတၢ်ချၢတဖၣ်)

If you are new to Australia or English is your second language this overview will help answer some questions you may have about tax in Australia - Karen translation.